นักพฤกษศาสตร์ ม.อ. ค้นพบ “ตำหยาวสี่ขีด” พืชชนิดใหม่ของโลก ในอุทยานแห่งชาติน้ำตกสี่ขีด นครศรีธรรมราช

“ตำหยาวสี่ขีด” พืชชนิดใหม่ของโลก

SHARE THIS STORY
ผศ.ดร.จรัล ลีรติวงศ์
ผู้ค้นพบ

นักพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ผู้ช่วยศาตราจารย์ ดร.จรัล ลีรติวงศ์ ร่วมกับ ดร.ปิยะ เฉลิมกลิ่น จากสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) และ Prof. Dr. David Johnson จากมหาวิทยาลัย Ohio Wesleyan ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยได้ค้นพบพืชชนิดใหม่ของโลก “ตำหยาวสี่ขีด (Alphonsea annulata Leerat. & Chalermglin)”  ซึ่งเป็นพืชอยู่ในสกุลตำหยาว (Alphonsea) วงศ์กระดังงา (Annonaceae) ตีพิมพ์ลงในวารสารวิชาการระดับนานาชาติสาขาพฤกษศาสตร์ Kew Bulletin จากบริเวณน้ำตกสี่ขีด อุทยานแห่งชาติน้ำตกสี่ขีด จังหวัดนครศรีธรรมราช

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. จรัล ลีรติวงศ์ กล่าวว่า “ตำหยาวสี่ขีด” มีลักษณะเป็นไม้ต้น ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงตัวแบบสลับ มีลักษณะรูปรีจนถึงรูปขอบขนานจนถึงรูปใบหอก  ปลายใบเรียวแหลม มีขนปกคลุมบริเวณแผ่นใบด้านล่าง มีช่อดอกที่มี 1-3 ดอกย่อย ออกตรงตำแหน่งเลยซอกใบขึ้นมา มีกลีบเลี้ยง 3 กลีบ แยกจากกัน สีเขียวแกมน้ำตาล มีกลีบดอก จำนวน 6 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้น ๆ ละ 3 กลีบ สีเหลืองแกมน้ำตาล แต่ละกลีบมีโคนกลีบโค้งเข้าด้านในเป็นรูปคล้ายถุง ปลายโค้งออกด้านนอก ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของพืชสกุลตำหยาว ผล เป็นผลกลุ่ม มีผลย่อยจำนวนมาก ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด เวลาผลย่อยแห้งจะมีส่วนผิวนูนรูปวงแหวน เรียงในแนวตามขวาง จำนวน 2-7 วง ซึ่งเป็นลักษณะที่บอกความแตกต่างจากพืชชนิดอื่น ๆ ในสกุลเดียวกัน

โดยพืชชนิดใหม่ของโลกนี้ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2562 จากบริเวณน้ำตกสี่ขีด อุทยานแห่งชาติน้ำตกสี่ขีด อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช และตัวอย่างพรรณไม้นี้ถูกเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์พืชแห่งมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (PSU Herbarium) โดยยังไม่มีการระบุชื่อพรรณไม้ระดับชนิดมาก่อน เมื่อมีการตรวจสอบลักษณะสัณฐานวิทยาอย่างละเอียดพร้อมกับตรวจสอบเอกสารงานวิจัยทางอนุกรมวิธานที่เกี่ยวข้องสามารถยืนยันได้ว่า ตำหยาว เป็นพืชชนิดใหม่ของโลก โดยได้ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ตามลักษณะของผลย่อยเวลาแห้งผิวจะมีลักษณะคล้ายรูปวงแหวน ว่า Alphonsea annulata ซึ่งการค้นพบในครั้งนี้ เป็นผลจากการศึกษาทบทวนอนุกรมวิธานพืชสกุลตำหยาว (Alphonsea) ในประเทศไทย สำหรับโครงการพรรณพฤกษชาติแห่งประเทศไทยของพืชวงศ์กระดังงา

โดยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ได้รวบรวมเว็บไซต์สำหรับ New Species ที่ค้นพบโดยนักวิจัยของคณะวิทยาศาสตร์ที่ https://www.sci.psu.ac.th/news/category/new-species/